Programmarekening op hoofdlijnen

In de volgende tabel geven we een overzicht van de incidentele baten en lasten. We hebben hierin een driedeling gemaakt:

• incidentele voordelen;
• incidentele nadelen;
• incidentele baten en lasten die per saldo financieel neutraal zijn (bijvoorbeeld incidentele lasten ten laste van reserves).

Incidenteel houdt in dat het gaat om baten en lasten die een tijdelijk karakter hebben. Deze zitten slechts één of enkele jaren in de begroting.

We hebben een analyse gemaakt welke posten in de jaarrekening incidenteel waren (lasten en baten). Door deze te corrigeren geven we meer inzicht in het reguliere rekeningresultaat uit normale bedrijfsvoering. Bij de Eerste financiële rapportage in 2025 kijken we vooral naar de effecten van de jaarrekening voor het jaar 2025 en later.

Incidentele voordelen

Toelichting van de verschillende posten:

1. In 2024 laten we eenmalig € 400.000 vrijvallen van de middelen voor de lokale investeringsagenda beschermd wonen/maatschappelijke opvang die we gekregen hebben in het kader van de doordecentralisatie van beschermd wonen. We verwachten dat we niet het volledige beschikbare budget (afgerond € 2,3 miljoen) kunnen besteden.
2. De lagere incidentele uitgaven hebben te maken met lagere kosten voor de pilot Eerst een thuis.
3. We laten incidenteel € 392.505 ESF subsidie vrijvallen in 2024. De hoogte van de definitieve toekenning van ESF NINA REACT is € 1.025.505. In de programmabegroting 2024-2027 hebben we € 633.000 ESF middelen voor 2024 ingezet ten behoeve van het nieuwe beleidskader Armoede en Schulden. Door onderrealisatie van andere gemeenten en overrealisatie van de gemeente Oss, is de definitieve toekenning voor de gemeente Oss hoger uitgevallen dan begroot. De resterende middelen geven we niet meer uit in 2024 en vallen vrij.
4. We hebben lagere kosten voor projecten bestaanszekerheid. Het gaat om het project AJOSS en de samenwerkwijze.
5. We laten het saldo van € 77.000 uit de voorziening onderhoud (inventaris) sporthallen vrijvallen. Deze voorziening is niet meer nodig. We hebben in de begroting een structurele bedrag om de kosten voor inventaris van sporthallen jaarlijks te kunnen betalen.
6. We een uittredingsvergoeding van € 1,1 miljoen ontvangen van de gemeente Maashorst voor het Duurzaamheidsplein.
7. We hebben hogere opbrengsten voor glasvezel. Er zijn incidenteel meer vergunningsaanvragen geweest.
8. Ict investeringen schuiven door, daardoor hebben we een voordeel in 2024.
9. Het AB van de Veiligheidsregio heeft besloten een deel van het positieve jaarrekeningresultaat 2023 uit te keren aan de deelnemende gemeenten.

Incidentele nadelen

Toelichting van de verschillende posten:

1. We hebben in 2024 hogere kosten van € 236.000 voor transitiemiddelen voor de GGD. Met deze eenmalige bijdrage verwacht de GGD geen concessies te hoeven doen aan de kwaliteit van haar dienstverlening. Ons aandeel hierin bedraagt eenmalig € 235.896.
2. We hebben hogere kosten voor de uitkering van de brandschadeverzekering van de JF Kennedyschool uit 2021
3. We storten geld in de reserve voor toekomstige ontwikkelingen van de Lievekamp.
4. We nemen een incidenteel bedrag op voor Thuis in de Buurt.
5. We storten in 2023, 2024 en 2025 een bedrag van € 500.000 in een nieuwe reserve Klimaatadaptatie.
6. We hebben een nadeel van € 779.000 voor Heesch West. Op basis van de geactualiseerde exploitatieberekening 2024 (risicojaarrekening 2023) Heesch West moeten we de reserve Heesch West aanvullen.
7. We hebben lagere kosten voor de impuls voor recreatie en toerisme.
8. We storten gefaseerd € 23 miljoen in de reserve mobiliteit.
9. We storten in totaal € 10 miljoen in de reserve binnenstedelijke transformatie.
10. "We hebben in 2023 eenmalig hogere kosten van € 102.000 voor de verplichting van een Ruimte voor Ruimte titel aan de Meester van Coothstraat in Lith.
11. We storten in totaal € 1,6 miljoen over meerdere jaren in een reserve voor de toekomstige verbouwing van het gemeentehuis. Voor 2024 geldt een bedrag van € 230.000.
12. Voor het programma Data nemen we een impulsbudget op.
13. We hebben ruim € 0,3 miljoen gestort in de voorziening wachtgeld in verband met het vertrek van de burgemeester.
14. We nemen een bedrag op voor het inhuren van 2 jaar specialistische expertise/projectondersteuning om het huidige camera bestand in beeld te brengen en de toegangssystemen van gebouwen te verbeteren.
15. We nemen extra capaciteit op voor een aantal projecten: de agrarische transitie, een kwartiermaker participatie, beleidscapaciteit Zorg en Veiligheid, Procesbegeleiding gebied polders en woningbouw.

Neutrale incidentele baten en lasten

Toelichting van de verschillende posten:

1. We verrekenen incidentele tekorten en overschotten met de reserve. Daarnaast onttrekken we in de komende jaren geld voor de oplosagenda en terugbetaling aan de regio.
2. We voeren diverse projecten uit in het kader van IZA/GALA. Dit betalen we uit de reserve.
3. We verrekenen de overschotten met de reserve Vluchtelingen.
4. We betalen verschillende projecten uit de reserve en storten bedragen vanuit verschillende circulaires.
5. We onttrekken voor verschillende IVB projecten geld uit de reserve.
6. We voeren diverse projecten uit in het kader van verduurzaming van ons gemeentelijk vastgoed. Dit betalen we uit de reserve.
7. We onttrekken een bedrag uit de reserve voor kosten van het baggeren van de haven.
8. We onttrekken voor verschillende projecten geld uit de reserve.
9. We hebben tijdelijke kosten voor energiebesparing en warmtevisie. We betalen dit uit het investeringsfonds duurzaamheid.
10. We halen de kosten voor de bijdrage van de Kracht van Oss, promotie en branding en economische stimulering uit de reserve economie.
11. We hebben tijdelijke stimuleringsregelingen in het centrum (o.a. voor wonen en vergroening) en de leegstandsmakelaar. We betalen dit uit het investeringsfonds stadshart Oss.
12. We onttrekken de kosten voor de MER Nieuw Zevenbergen en locatieprofielen uit de reserve geluid.
13. We betalen de tijdelijke bijdrage voor Slimme mobiliteit en budget voor de maasveren uit de reserve mobiliteit.
14. We stellen voor om in 2025 € 1,79 miljoen te onttrekken uit de reserve Meekoppelkansen dijkversterking Maas. Dit is voor de financiële verplichting die voortvloeit uit de bestuursovereenkomst en realisatieovereenkomst.
15. We betalen de kosten voor de voorbereiding van de omgevingswet uit de reserve die we hiervoor gevormd hebben.
16. We halen geld uit de reserve voor verschillende posten voor organisatieontwikkelingen. Het gaat om onder andere frictiekosten MJC, generatiepact, frictiekosten voor afdeling DIV en frictiekosten voor de toekomstbestendige organisatie.
17. We voeren diverse projecten uit in het kader van het versterken van de gemeentelijke dienstverlening. Dit betalen we uit de reserve.
18. We betalen de kosten voor ICT projecten uit de reserve ICT.
19. We voeren diverse projecten uit in het kader van het dienstverlening. Dit betalen we uit de reserve.
20. We hebben diverse bedragen betaald uit de algemene reserve. Het gaat om onder andere het zuiderstrandtheater, transformatie jeugd, ONK, Spoorzone en rentestijging van ruimtelijke ambities.

Samenvattend
Van het totale voordelige rekeningsaldo van € 14,9 miljoen is circa € 10 miljoen per saldo te duiden als een incidentele baten en/of lasten. Dit betekent dat het reguliere saldo van de jaarrekening ongeveer € 24,9 miljoen voordelig is (gecorrigeerd voor incidentele baten en lasten). Dit komt met name doordat de stijging van de algemene uitkering als structureel wordt gezien maar omdat deze in 2026 (ravijnjaar) weer gaat dalen hebben we dit met name aan incidentele zaken besteed (o.a. stortingen in reserves).

We hebben onze reserves in drie categorieën ingedeeld:
1.   Algemene vrije reserves
2.   Bestemmingsreserves voor de afdekking van afschrijvingslasten e.d.
3.   Overige bestemmingsreserves

Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves zijn normaal gesproken incidentele lasten en baten. Uitzondering hierop zijn de mutaties in de reserves van categorie 2, de bestemmingsreserves voor de afdekking van afschrijvingslasten e.d.. Mutaties in deze reserves zijn structurele lasten of baten. In het volgende overzicht zijn de structurele mutaties opgenomen, inclusief de toegerekende rente in 2024.